Na skrzyżowaniu opatrzonym sygnalizacją świetlną, przy zamiarze skrętu pojazdu i tramwaju, pierwszeństwo przejazdu jest po stronie tramwaju.Na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną, kiedy pojazdy jadą prosto, a tramwaj zamierza skręcić, motorniczy powinien ustąpić pierwszeństwa.
Oto druga część porad eksperta Akademii Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym dotyczących przejazdu przez skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną. Dziś skupimy się na newralgicznych momentach wjeżdżania i opuszczania skrzyżowania. To manewry równie oczywiste, co podchwytliwe, dlatego warto wykonywać je świadomie. Wjeżdżanie i opuszczanie skrzyżowania z sygnalizacją świetlną Oczekujemy przed skrzyżowaniem na zmianę świateł sygnalizatora – nadawany sygnał czerwony zabrania wjazdu za sygnalizator. Po chwili następuje zmiana i sygnalizator nadaje równocześnie sygnał czerwony i żółty. Ta faza sygnalizacji ma takie samo znaczenie jak sygnał czerwony czyli zabrania wjazdu za sygnalizator natomiast informuje o tym, że za chwilę nadawany będzie sygnał zielony. jazda defensywna Zielone światło oznacza zgodę na wjazd za sygnalizator na skrzyżowanie, ale jest to tylko zezwolenie formalne. Muszą bowiem zostać spełnione inne warunki określone w Ustawie Prawo o ruchu drogowym. zabrania kierującemu pojazdem ( czyli również rowerem ) wjeżdżania na skrzyżowanie, jeżeli na skrzyżowaniu lub za nim nie ma miejsca do kontynuowania jazdy. Oczekiwanie na sygnał zielony wymaga więc obserwacji ruchu na skrzyżowaniu i przewidywania rozwoju sytuacji związanych z tym ruchem. Bezmyślny wjazd na skrzyżowanie w sytuacji spowolnienia ruchu za skrzyżowaniem lub już stojących na nim pojazdów powoduje w konsekwencji zablokowanie ruchu na drodze poprzecznej. Nowy taryfikator punktów karnych przewiduje za to wykroczenie 2 pkt. karne ( dotychczas 0 pkt.) i oczywiście mandat karny. Sygnał zielony nie zezwala również na wjazd za sygnalizator jeżeli utrudniłoby to opuszczenie jezdni pieszym lub rowerzystom. Takie sytuacje występują najczęściej na jezdniach wielopasowych, gdy piesi o obniżonej sprawności fizycznej (podeszły wiek, niepełnosprawność, osoby z małymi dziećmi) nie zdążą dojść do krawędzi jezdni podczas fazy otwartego dla nich ruchu. Bezmyślny wjazd na skrzyżowanie w sytuacji spowolnienia ruchu za skrzyżowaniem lub już stojących na nim pojazdów, grozi mandatem oraz 2 pkt. karnymi Bez upewnienia się, że na przejściu nie ma już pieszych nie wolno mimo zapalenia się sygnału zielonego rozpocząć jazdy – dotyczy to nie tylko pierwszego z ruszających kierujących, ale również stojących za nim ( Rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych.) Czas oczekiwania na sygnał zielony powinien więc być wypełniony obserwacją sytuacji na skrzyżowaniu i za nim oraz na przejściu dla pieszych i /lub/ przejeździe dla rowerzystów. Ważna jest również w tej sytuacji obserwacja tego co dzieje się z tyłu za nami oraz obok na sąsiednich pasach ruchu, ale to już następny etap edukacji. jazda defensywna Omówione powyżej zagadnienia związane z oczekiwaniem na sygnał zielony na skrzyżowaniu dotyczą również sytuacji, w której zielone światło dla naszego kierunku widzimy już podczas zbliżania się do skrzyżowania. Jest to sytuacja znacznie trudniejsza i wymaga jeszcze większej koncentracji uwagi ponieważ mamy mniej czasu na „pobranie” niezbędnych informacji. Musimy również liczyć się z tym, że nie zdążymy przed zmianą sygnalizacji dojechać do skrzyżowania i będziemy musieli się przed nim bezpiecznie zatrzymać. Bezpiecznie czyli bez gwałtownego hamowania i w odpowiednim miejscu. Bezwzględnie dotyczy to sygnału czerwonego wyświetlanego przez sygnalizator. jazda defensywna Jeżeli jednak w bezpośredniej bliskości sygnalizatora światło zmieni się na żółte (nie „pomarańczowe”, bo pomarańczowe są pomarańcze – jak mawiał pewien znawca tematu) możemy podjąć decyzję o zatrzymaniu się przed sygnalizatorem lub kontynuowaniu jazdy. Prawidłowa decyzja w takiej sytuacji jest „na wagę” co najmniej mandatu, a czasem również życia lub śmierci. jazda defensywna Następne omówienie będzie dotyczyć tej właśnie często występującej w ruchu miejskim sytuacji. Przejazd przez skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną porady – Andrzej Lubertowicz Andrzej Lubertowicz – kierowca rajdowy, członek Polskiego Stowarzyszenia Motorowego, były biegły sądowy Sądu Wojewódzkiego w Krakowie w zakresie techniki samochodowej i ruchu drogowego, założyciel i trener Akademii Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym Safe2drive. Od wielu lat zajmuje się promowaniem szeroko pojętego bezpieczeństwa ruchu drogowego między innymi poprzez szkolenia z zakresu jazdy defensywnej, ekojazdy i przepisów. Symulator umożliwia. bezstresową naukę kierowania pojazdem. naukę podejmowania decyzji podczas kierowania pojazdem. naukę zasad pierwszeństwa przejazu na skrzyżowaniach. naukę kierowania pojazdem w niekorzystnych warunkach atmosferycznych (noc, mgła, śnieg, deszcz) symulacja jazdy po spożyciu alkoholu (0,5/1/2) promile) Sygnalizacja i zabezpieczenia ruchu > Sygnalizacja świetlna 1) Ogólny opis sygnalizacji świetlnej Obrazy sygnałowe są wyświetlane na sygnalizatorach świetlnych. Sygnalizator składa się z oprawy (głowicy) złożonej z jednej, dwóch lub trzech komór i umieszczonej najczęściej na słupie. Sygnalizator dwukomorowy - ST Jeżeli wymagane jest, aby wskazanie sygnału powyższego sygnalizatora dotyczyło konkretnego kierunku jazdy, to stosuje się nad głowicą "tabliczkę kierunku jazdy" ze strzałką, informującą którego kierunku dany sygnalizator dotyczy. W takim przypadku sygnalizatory te są sygnalizatorami kierunkowymi STK. Sygnalizator kierunkowy STK W niektórych miastach stosuje się również zintegorwane sygnalizatory kierunkowe, umożliwiające wyświetlanie sygnałów zezwalających lub zabraniających jazdy dla różnych kierunków na jednej głowicy sygnalizatora. Sygnalizator wielokierunkowy - STTSygnały zezwalające na jazdę wyświetlane przez sygnalizatory kierunkowe STK i STT oznaczają, że przejazd nie ma kolizji z innymi kierunkami ruchu. Elementami świetlnymi sygnalizatorów mogą być żarówki żarowe lub zespół diod LED (Light Emitting Diodes). To drugie rozwiązanie jest nowocześniejsze i bardziej ekonomiczne, gdyż diody LED zużywają o wiele mniej energii elektrycznej niż żarówki i są znacznie trwalsze. Sygnalizator dwukomorowy ST żarówkowy (otwarta komora) Sygnalizator ST dwukomorowy LED Sygnalizator STT wielokierunkowy LED Zestaw sygnalizatorów ST 2 i 3 komorowych kierunkowych w tym sygnalizator dla autobusów Zestaw sygnalizatorów: wielokierunkowy STT dla tramwajów i 3 komorowe dla autobusów Poniżej wykaz obrazów sygnałowych na sygnalizatorach tramwajowych. Sygnały na sygnalizatorach ST/ STKSygnały na sygnalizatorach STT Sygnalizacja świetlna sterowana jest automatycznie przez systemy sterowania w tym urządzenia znajdujące się w specjalnych szafach aparatowych znajdujących się w pobliżu miejsca zainstalowania sygnalizacji świetlnej. 2) Sygnalizacja wzbudzana Sygnalizacja wzbudzana polega na tym, że wystepuje zewnętrzna ingerencja w cykl pracy sygnalizacji świetlenej. Ingerencja ta może być realizowana przez człowieka lub poprzez sam pojazd zbliżający się do miejsca z zastosowaną sygnalizacją świetlną. a) Sygnalizacja wzbudzana przez prowadzącego pojazdIstnieje kilka sposobów wzbudzania sygnalizacji świetlenej przez prowadzącego pojazd. Do tego celu wykorzystuje się zdalne wysyłanie impulsów w paśmie radowiowym lub promeni podczerwonych lub też poprzez wciśnięcie przycisku zainstalowanego na sygnalizatorze (tak jak przy przejściu dla pieszych). Przyciski wzbudzania sygnalizacji dla motorniczych na słupie sygnalizatora dla dwóch kierunków jazdy Powyższe rozwiązanie stosowane jest dla sytuacji nietypowych, gdy przykładowo nieprawidłowo działają systemy wzbudzania zdalnego. Aby wzbudzić sygnalizację prowadzący musi wyjść z pojazdu i nacisnąć przycisk na słupie sygnalizatora. Jednym z systemów zdalnego wzbudzania sygnalizacji przez prowadzącego jest system podczerwieni. W systemie tym, prowadzący pojazd wysyła impuls w paśmie podczerwieni wciskając odpowiedni przycisk na nadajniku podczerwieni, który zainstalowany jest na pulpicie sterowniczym tramwaju. Z nadajnika fala promieni podczerwonych biegnie do odbiornika podczerwieni umieszczonego z reguły na przewodzie jezdnym sieci trakcyjnej lub na osobnej konstrukcji wsporczej w rejonie działania nadajnika. Nadajniki podczerwieni na pulpitach Nadajniki podczerwieni wbudowane w pulpit Odbiornik podczerwieni na przewodzie jezdnym Schemat działania systemu podczerwieniPrzyciśnięcie na nadajniku prawego przycisku dotyczy wzbudzenia sygnalizacji dla kierunku prawego. Przyciśnięcie na nadajniku lewego przycisku dotyczy wzbudzenia sygnalizacji dla kierunku lewego. Po wykonaniu przez motorniczego którejś z powyższych opcji (w zależności od zainstalowanego sygnalizatora), aparatura sterująca jest "poinformowana", że przed sygnalizatorem stoi tramwaj oczekujący na sygnał zezwalający na podczerwieni dotyczy wzbudzenia sygnalizacji świetlnej, a przy rozjazdach również jest powiązany ze zmianą ustawienia zwrotnic. Potwierdzenie wzbudzenia sygnalizacji dla kierującego pojazdem jest wyświetlane na sygnalizatorach. Obrazy sygnałowe "WŁĄCZ" - wzbudź sygnalizację Obraz sygnałowy "CZEKAJ" - sygnalizacja wzbudzona dla kierunku w prawo b) Wzbudzanie sygnalizacji przez detektory zajętości toruDo wzbudzania sygnalizacji świetlenej przy skrzyżowaniach bez rozjazdów służy również detektor zajętości toru. Urządzenie to w swoim działaniu współpracuje z nadajnikami i odbiornikami podczerwieni. Nadajnik umieszczony w kabinie motorniczego wysyła nieprzerwanie ciagły sygnał, który dekodowany jest i przykład sygnalizatora ST trójkomorowego z dwoma komorami "Stój" oraz komorami dodatkowymi dotyczącymi wzbudzania oraz przygotowania do jazdy. Tablica nad sygnalizatorami informuje o wymaganej odległości zatrzymania, aby doszło do prawidłowgo wykrycia pojazdu i wzbudzenia sygnalizacjiSygnalizator trójkomorowy ST z dwoma komorami "stój" oraz dodatkowymi komorami sygnałowymi:G - jeżeli podświetlona - sygnalizacja wzbudzonaD - jeżeli podświetlona - zamknij drzwi i przygotuj się do jazdy c) Wzbudzanie sygnalizacji przez detektor indukcyjny Innym sposobem wzbudzania sygnalizacji jest zastosowanie detektora indukcyjnego, którego czujnikami są indukcyjne czujniki pętlowe wykonane z drutu, tworzącego tak zwaną pętlę indukcyjną. Detektor taki zabudowany jest w przestrzeni międzyszynowej. Podstawą działania takiego detektora jest zjawisko prądów wirowych, które występują wszędzie tam, gdzie w obszarze występowania zmiennego pola magnetycznego znajdzie się obiekt metalowy. Omawiane pętle indukcyjne zasilane są z reguły napięciem przemiennym. Prąd w uzwojeniu czujnika wytwarza pole magnetyczne (tzw. pole pierwotne), które natrafiając na obiekt metalowy (pojazd) generuje w nim prądy wirowe, osłabiające to pole. W efekcie tych zmian sterownik otrzymuje informację o obecności pojazdu i np. jego położeniu, gabarycie, prędkości oraz typie pojazdu. Czujniki pętlowe są odpowiednio kalibrowane, aby np. wykrywały tramwaj, a nie inny zależności od rozmieszczenia czujników i sposobu zaprogramowania układu wzbudzania możliwe jest sterowanie sygnalizacją świetlną z nadaniem odpowiednich priorytetów. Z punktu widzenia komunikacji tramwajowej idealnym rozwiązaniem jest, gdy tramwaj dojeżdżając do sygnalizacji nie musi się zatrzymywać tylko z odpowiednim wyprzedzeniem sterowniki sygnalizacji ustawiają sygnał zezwalający. Niestety w wielu przypadkach jest tak, że tramwaj dostaje sygnał zezwalający na jazdę tuż po zatrzymaniu przed sygnalizatorem. Przy dużych skrzyżowaniach zrozumiałe może być, że postój tramwaju jest uzasadniony ze względu na całokształt ruchu. Zupełnie niezrozumiałe jest np. zatrzymywanie tramwaju (po to by zaraz ruszyć) np. przed ulicą o małym natężeniu ruchu czy przejściem dla pieszych. Detektor indukcyjny (czujnik pętlowy zalany betonem, czujnik pętlowy i miejsce pod czujnik) Detektor idukcyjny tuż przed skrzyżowaniem z sygnalizacją oraz jako drugi Detektor indukcyjny bezposrednio mocowany do nawierzchni torowej bez betonowej obudowyW przestrzeni międzyszynowej ustawia się czasem dwa lub więcej detektorów. Jednen instaluje się tuż przed sygnalizacją świetlną, a drugi w odległości dalszej niż długość pociągu tramwajowego. Takie rozwiązanie umożliwia przesyłanie informacji do sterowników sygnalizacji świetlenej o tym, że tramwaj zbliża się do skrzyżowania lub, że stoi już przed skrzyżowaniem oczekując na "zielone światło". d) Wzbudzanie sygnalizacji przez systemy radioweRozwiązanie to wymaga wyposażnia pojazdów w nadajniki radiowe, a infrastrukturę w odpoweidnie odbiorniki. Nadajnik tramwaju zbliżajacego się do miejsca z sygnalizacją świetlną komunikuje się radiowo z odbiornikami w infrastrukturze. W wyniku tego sterowniki otrzymują meldunki o zbliżaniu się tramwaju i przygotowują układ sygnalizacji do jak najszybszego wyświetlenia sygnału zezwalającego na jazdę. Komunikacja radiowa w ramach transmisji danych pozwala rónież na przesyłanie dodatowych informacji o zbliżajacym się tramwaju drogą radiową nie tylko do sterowników sygnalizacji, ale również innych odbiorników. e) Wzbudzanie sygnalizacji przez pozycjonowanie GPS i systemy radioweW przypadku zastosowania systemu pozycjonowania satelitarnego wzbudzanie sygnalizacji może odbywać się na zasadzie odniesienia aktualnej pozycji pojazdu w stosunku do skrzyżowania, na którym jest zastosowana sygnalizacja świetlna. Układy te działają zasadniczo w ramach obszarowych systemów zarządzania ruchem. Dzięki śledzeniu bieżącej pozycji pojazdu oraz możliwości odniesienia tej pozycji do ustalonego rozkładu jazdy, specjalistyczne oprogramowanie jest w stanie sterować cyklami sygnalizacji świetlnej tak, aby przejazd tramwaju przez skrzyżowania był możliwie płynny oraz, aby nie dochodziło na przykład do sytuacji, że pojazd opoźniony będzie stał na skrzyżowaniu tracąc kolejny czas lub też przed nim przepuszczony będzie inny pojazd, który nie ma opoźnienia. Sygnalizacja wzbudzana w systemie GPS współpracuje również z innymi systemami wzbudzania. Antena GPS na dachu tramwaju Systemy obszarowego sterowania ruchem z wykorzystaniem pozycjonowania satelitarnego GPS są również zintegrowane z systemami dynamicznej informacji pasażerskiej (SDIP), dzięki czemu na wyświetlaczach przystanowych podawany jest szacunkowy czas przyjazdu przystankowe systemu DIP Na przykładzie systemu wzbudzania sygnalizacji w Krakowie, informacja o wzbudzeniu sygnalizacji jest wyświetlana przez dedykowaną komorę sygnalizatora. W stanie zasadniczym nie jest wyświetlany żadnen obraz - jest czarny. Gdy nastąpi wzbudzenie przez któryś z powyższych systemów, wyświetla się napis "CZEKAJ". Jeżeli napis ten zacznie migać to znaczy, że za chwilę zostanie podany sygnał zewalający na jazdę, co pozwala prowadzącemu tramwaj przygotować się do kontynuowania jazdy. Po podaniu sygnału zezwalajacego na jazdę, komora wygasza się - przechodzi w stan czuwania, aż nastepny pojazd wzbudzi sygnalizację. Obraz sygnałowy "CZEKAJ" - sygnalizacja wzbudzona 3) Sygnalizacja odliczającaPrzy niektórych skrzyżowaniach, między innymi we Wrocławiu, zainstalowane są sygnalizatory odliczające czas pozostały do zmiany sygnału na zezwalający na jazdę. Przykładowo, jeżeli wzbudzona zostanie sygnalizacja dla kierunku, do którego odnosi się sygnalizator, wyświetla się na nim symbol litery C - "CZEKAJ" - motorniczy ma czekać na uzyskanie sygnału zezwalającego na jazdę. Na dziesięć sekund przed zmianą sygnału na sygnał zezwalający na jazdę, omawiany sygnalizator wyświetla odliczany czas w sekundach od 9 do 0. Po wyświetleniu się cyfry 0 następuje wyświetlenie sygnału zezwalajacego na jazdę. Sygnalizacja odliczająca 4) Sygnalizacja zwykła Polega na wyświetlaniu obrazów sygnałowych bez ingerencji prowadzącego pojazd. Sygnały zmieniają się w zaprogramowanych odstępach czasu (według ustalonych cyklów). 5) Sygnalizacja samoczynnej blokady liniowejSygnalizacja taka jestosowana jest np. w tunelu Krakowskiego Szybkiego Tramwaju. Tunel podzielono na odcinki (odstępy) szlakowe zabezpieczone sygnalizatorami wyświetlającymi światło czerwone lub zielone, przy czym to drugie jest światłem zasadniczym (jak na kolei w SBL). Przejeżdżające tramwaje oddziaływają na czujniki torowe, za pośrednictwem których aparatura sterująca wyświetla odpowiednie sygnały na sygnalizatorach zgodnie z zajętością te służą zabezpieczeniu ruchu w tunelu - motorniczy tramwaju poprzez sygnały na sygnalizatorach jest informowany czy na odcinku, na który chce wjechać znajduje się inny tramwaj. System ten został zastosowany ze względu na ograniczoną widoczność w tunelu i konieczność upewnienia prowadzącego o wolnym lub zajętym kolejnym odcinku trasy w tunelu. Sygnalizator SBL w tuneluCzujnik torowy Sygnalizatory w tunelu Dlatego kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną. ⚠️ Pamiętaj! Poruszanie się po drogach autem z naszej wypożyczalni samochodów w Łodzi, Krakowie czy innym mieście, nie zwalnia Cię z przestrzegania przepisów. Mandat zostanie wygenerowany przez system na właściciela, ale W trzeciej części porad dotyczących skrzyżowań z sygnalizacją nasz ekspert ze szkoły Safe2Drive skupi się na „problemie” żółtego światła. Kiedy możemy przejechać przy nadawanym sygnale żółtym, a kiedy nie? Jak zachować się, gdy widzimy żółte światło? To newralgiczny moment, a wjazd na skrzyżowanie, kiedy to niedozwolone grozi jednym z najwyższych mandatów. Przejazd przez skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną – przejeżdżanie na żółtym świetle Przypomnijmy sobie znaczenie sygnału żółtego na sygnalizatorze. § 95. 1. Sygnały świetlne nadawane przez sygnalizator S-1 oznaczają: 2) sygnał żółty – zakaz wjazdu za sygnalizator, chyba że w chwili zapalenia tego sygnału pojazd znajduje się tak blisko sygnalizatora, że nie może być zatrzymany przed nim bez gwałtownego hamowania; sygnał ten oznacza jednocześnie, że za chwilę zapali się sygnał czerwony, Ta szczególna sytuacja, która daje możliwość przejechania na żółtym świetle jest często nadinterpretowana i nadużywana przez kierowców. Nagminne przejeżdżanie na żółtym świetle najczęściej ma niewiele wspólnego z faktem, że kierowca naprawdę nie mógł się zatrzymać Sygnalizacja świetlna występuje zazwyczaj na drogach o dopuszczalnej prędkości 50 km/h lub 70 km/h. Droga zatrzymania (czyli droga przebyta w czasie reakcji plus droga hamowania ) samochodu przy tych prędkościach wynosi od 30 do 50 metrów na suchej asfaltowej nawierzchni. Oznacza to, że jadąc z prędkością np. 50 km/h od momentu dostrzeżenia zapalającego się sygnału żółtego i podjęcia decyzji o zatrzymaniu się przed sygnalizatorem do chwili zatrzymania pojazdu przejedziemy ok. 30 metrów oraz, że w odległości mniejszej niż podana wyżej nie zdołamy bezpiecznie zatrzymać się przed sygnalizatorem. Odległość większa niż 30 metrów od sygnalizatora z żółtym światłem, oznacza, że z dużym prawdopodobieństwem przejeżdżamy skrzyżowanie już na świetle czerwonym. W tym czasie na pasach mogą pojawić się przechodnie. Wjeżdżanie za sygnalizator, kiedy jest to zabronione, jest wykroczeniem, za które grozi kierowcy jeden z najwyższych mandatów, w wysokości nawet 500 zł, oraz 6 punktów karnych. Jeden z podstawowych przepisów zapewniających bezpieczeństwo na drogach to: Prawa o Ruchu Drogowym: 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać z prędkością zapewniającą panowanie nad pojazdem, z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa, a w szczególności: rzeźby terenu, stanu i widoczności drogi, stanu i ładunku pojazdu, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu. 2. Kierujący pojazdem jest obowiązany: 1) jechać z prędkością nieutrudniającą jazdy innym kierującym; 2) hamować w sposób niepowodujący zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia; 3) utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania się poprzedzającego pojazdu. Jazda defensywna Dojeżdżając do skrzyżowania kierujący zobowiązany jest również zachować szczególną ostrożność. Powinien liczyć się z możliwością zmiany sygnału świetlnego. Wjeżdżanie za sygnalizator, kiedy jest to zabronione, jest wykroczeniem, za które grozi kierowcy jeden z najwyższych mandatów Z tych przepisów wynika nie tylko obowiązek bacznej obserwacji sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu, do którego się zbliżamy ale również obserwacji pojazdów jadących za nami. Jeżeli za naszym samochodem w niewielkiej odległości jadą inne pojazdy musimy odpowiednio wcześnie przygotować się do bezpiecznego zatrzymania przed sygnalizatorem przewidując zapalenie się żółtego światła. Przede wszystkim nie zwiększamy prędkości, a wręcz zwalniamy co jest sygnałem dla jadących za nami, że powinni się liczyć z koniecznością zatrzymania przed skrzyżowaniem. Pozwoli to zapobiec najechaniu na tył naszego samochodu podczas hamowania. Należy również brać pod uwagę stan i rodzaj nawierzchni – mokra lub oblodzona droga wymaga jeszcze większej uwagi i ostrożności podczas zbliżania się do skrzyżowania. Jazda defensywna Około 400 tysięcy zarejestrowanych każdego roku na polskich drogach kolizji (tak zwanych stłuczek) dobitnie świadczy o konieczności zmiany naszych zachowań w ruchu drogowym. Większość z nich zdarza się właśnie na skrzyżowaniach. Andrzej Lubertowicz Andrzej Lubertowicz – kierowca rajdowy, członek Polskiego Stowarzyszenia Motorowego, były biegły sądowy Sądu Wojewódzkiego w Krakowie w zakresie techniki samochodowej i ruchu drogowego, założyciel i trener Akademii Bezpieczeństwa w Ruchu Drogowym Safe2drive. Od wielu lat zajmuje się promowaniem szeroko pojętego bezpieczeństwa ruchu drogowego między innymi poprzez szkolenia z zakresu jazdy defensywnej, ekojazdy i przepisów. Jazda defensywna